فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه 1
ارزیابی کارو شغل 2
سطوح پرداخت 3
طراحی یک نظام پرداخت 3
حقوق چیست؟ 4
مزد یا دستمزد چیست؟ 4
مزد مناسب ویا حقوق مناسب چگونه مزدی است؟ 4
نظریات پرداخت دستمزد 5
محاسبات حقوق و دستمزد در ادارات آموزش و پرورش 7
افزایش سنواتی 8
فوق العاده شغل 8
فوق العاده سختی 10
سختی کار 11
فوق العاده جذب 11
همترازی 12
ارتقا گروه 13
اضافه کاری 15
محاسبه نرخ حق التدریس 15
مالیات 16
بیمه خدمات درمانی 16
حق اولاد 16
ماموریت 16
میزان حقوق و فوق العاده شغل دارندگان ومدارک کارشناسی ارشد وبالاتر 17
برآورد ارتقا گروه 22
اثرات ارتقا در فوق العاده شغل 26
اثرات ارتقا گروه در حق جذب 27
فوق العاده حق جذب مدیران 28
فوق العاده حق جذب کارشناسان 30
افزایش سنواتی 31
پیشنهادات 33
منابع 37
شمار فراواني از اعتصاب هاي كارگري و حتي كارمندي، كم كاري ها، عدم انگيزش و نارضايتي هاي شغلي، موارد ترك خدمت و ... كه در همه جاي جهان روي مي دهد، زائيدة بي توجهي به انگيزه هاي مادي و نابرابريهاي پرداخت يا كمبود مقررات و روش هاي منظم، منطقي و منصفانة حقوق و دستمزد است. اگر از مردم بپرسيد چرا كار مي كنند اكثر آنها خواهند گفت: «به خاطر پول». اين نياز اساسي به پول حائز اهميت است.
ادارة امور حقوق و دستمزد پيچيده و ظريف است و از فنون كاهش پيچيدگي ها و ظرايف سخن مي گويد. در گذشته يكي از بزرگترين مشكلات آن بوده كه مدافعان هر روش ادعا مي كردند كه روش آنان مسائل كليه سازمانها را حل خواهد كرد. از اين رو است كه پاداش افزايش توليد كار روزانه اندازه گيري شده است.
ارزيابي كار و شغل:
امروزه نظام هاي مختلف پرداخت كه هر يك سعي بر مرتبط ساختن دريافت ها (درآمدها) با كار انجام شده دارد بكار گرفته مي شود. اما قبل از آنكه هر گونه نظامي مورد عمل قرار گيرد لازم است كار انجام شده به نحوي مورد ارزيابي واقع شود.
اين امر را مي توان از طريق مقايسه طبيعت كار (مثل: آيا كار واقعاً طاقت فرسا است. و آيا متضمن مسئوليت فراوان است؟) با كار انجام شده در ديگر مشاغل سازمان به منظور ايجاد سلسلة مراتبي از مشاغل كه متعاقباً سطوح مختلف پرداخت بدان مرتبط مي شود انجام داد يا از طريق سنجش نرخ و ميزان كار كاركنان و پرداخت حقوق و دستمزد به آنان بر اساس نرخهاي مختلف آنان.
روش اول نياز به ارزشيابي شغل دارد و روش دوم مستلزم سنجش كار است. در بسياري از سازمانها به منظور استقرار سلسلة مراتبي از سطوح پرداخت پايه به همراه پرداخت هاي تشويقي مرتبط با عملكرد هر دو روش بكار گرفته مي شود.
وقتي در نظام هاي حقوق يا دستمزد تغييراتي اعمال مي شود، و بخصوص زماني كه نظام هاي نوين بكار گرفته مي شوند، بايد توجه خاصي به بافت و زمينه اي كرد كه در درونش آن تغييرات پديد مي آيند. نتايج اعمال اين نوع تغييرات در چندين سازمان و ثابت گرديده است چنانچه از طريق درست و در شرايط مناسب بكار روند مؤثر مي افتند.
سطوح پرداخت:
پس از آنكه مشاغل ارزيابي شدند مبالغي نيز بايد به هر شغل تخصيص يابد. در اين زمينه سه نكته را بايد در نظر گرفت. اول تخصيص مبالغ متفاوت براي پست هاي مختلف موجود در سلسله مراتب شغلي و معيارهاي مختلف عملكرد.
دوم در نظر گرفتن سطوح مطلق پرداخت با توجه به شرايطي كه سطوح پرداخت در سازمانهاي ديگر مورد ملاحظه قرار گيرد. دوم، فرآيند مذاكره درباره سطوح پرداخت بين مديريت و اتحاديه.
طراحي يك نظام پرداخت:
در طرح ريزي دستمزد چند اصل اساسي و عمده كه نظام هاي معروف حقوق و دستمزد بر پاية آن بنا شده اند مورد نظر قرار مي گيرند. پاره اي اصول پرداخت عبارتند از:
1) پرداخت بر اساس نظام هاي نتيجه كار
2) پرداخت بر اساس نظام هاي زمان كار (انجام كار مثل كار روزانه محاسبه شده)
3) و نظام مختلف پرداخت ناشي از افزايش توليد در سطح مؤسسه
4) طرح ارزش افزوده
هنگامي كه نظام هاي حقوق طراحي مي شود معمولاً موارد مختلفي را در نظر مي گيرند كه اهم آنها عبارتند از محدوده هاي حقوق كه از طريق آن فرد بر اساس تجربه شغلي پيشروي مي كند. منحني هاي پيشرفت حقوق كه عبارتند از راهنماييهايي مبني بر تعيين نرخي كه بر اساس آن فرد بايد بر محور محدوده هاي حقوقي يا از پيش تعيين شده حركت كند و بالاخره روشهاي تجديدنظر در حقوق كه بر اساس آن افزايش حقوق سالانه معين مي شود. هر يك از اين موارد بحث جداگانه اي را به خود اختصاص مي دهد. كه ما در اينجا از تشريح آنها خودداري مي كنيم.
حقوق چيست؟
پرداخت مزد در قبال انجام كار و خدمت را حقوق گويند. به عبارتي ديگر حقوق مستمري ثابت است كه در قبال انجام كار و يا خدمتي از سوي كارفرما يا از سازمان به كارمند پرداخت مي شود كه به صورت ساعتي يا ماهيانه مي باشد.
مزد يا دستمزد چيست؟
مزد يا دستمزد مستمري غير ثابتي است كه با ازاي هر روز كار و يا به ميزان كار انجام شده از سوي كارفرما به كارگر پرداخت مي شود.
مزد مناسب و يا حقوق مناسب چگونه مزدي است؟
مزد مناسب و يا حقوق عبارتست از حقوقي كه به ارزش واقعي كار افراد مزد پرداخت شود و به كارهاي مساوي پرداخت بشود و همينطور كفاف زندگي كارمند را نيز بكند در واقع تأمين زندگي فرد بشود.
«به ارزش واقعي كار افراد مزد پرداخت شود» 1)
«به كارهاي مساوي مزد مساوي پرداخت شود» 2) مزد (حقوق) مناسب
«تأمين زندگي فرد يا كارمند بشود (بكند)» 3)
نظريات پرداخت دستمزد:
1) نظريه عرض و تقاضا: مبناي پرداخت مزد عرضه شغل و نيروي كار مي باشد.
